Từ bùn lầy hoang hóa đến vựa lúa trù phú. Từ những con đường trắc trở, mái lá đơn sơ đến các công trình khang trang, hiện đại. Từ nơi được xem là “khuất nẻo” đã lan toả mạnh mẽ thương hiệu “đất sen hồng
Tháng 02/1976, tỉnh Đồng Tháp chính thức được thành lập từ hai tỉnh Sa Đéc và Kiến Phong.
Những tháng năm đầu sau ngày giải phóng, tỉnh gặp nhiều khó khăn, thách thức và bắt đầu công cuộc tái thiết, xây dựng quê hương. Điều kiện tự nhiên với nhiều yếu tố không thuận lợi, kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, sản xuất manh mún, hạ tầng tất cả các lĩnh vực đều thuộc nhóm yếu kém so với cả nước. Sản lượng lúa năm 1975 ước khoảng 270 ngàn tấn, không đủ ăn, tỷ lệ hộ nghèo, thiếu đói rất cao. Chính trong thử thách ấy, một cuộc khai hoang vĩ đại “Đồng Tháp Mười” đã được khởi động, trở thành dấu ấn nổi bật trong giai đoạn này.
Đồng Tháp Mười, nơi mà các chuyên gia nông nghiệp quốc tế xem là “vùng đất chết” đã được hồi sinh, từ phèn chua, hoang hoá, dân cư thưa thớt trở thành ruộng đồng màu mỡ, làng xóm đông vui. Đến năm 1985, dân cư đến vùng kinh tế mới Đồng Tháp Mười tăng lên hơn 40.000 người; diện tích phục hóa, khai hoang gần 44.500 ha.
Năm 1986 – Đại hội VI của Đảng mở ra công cuộc đổi mới toàn diện đất nước. Không đứng ngoài dòng chảy ấy, tỉnh Đồng Tháp nhanh chóng thực hiện Nghị quyết 10 về khoán sản phẩm đến người lao động, trao quyền chủ động sản xuất cho nông dân, xoá bỏ cơ chế “xin – cho” trong phân phối. Nhờ đó, Đồng Tháp không chỉ bảo đảm an ninh lương thực, mà còn vươn lên trở thành một trong những địa phương xuất khẩu gạo hàng đầu cả nước. Để phát huy thế mạnh nông nghiệp, tỉnh cũng chủ trương phát triển công nghiệp chế biến, thương mại và dịch vụ, tạo điều kiện cho cá nhân và tập thể tham gia vào sản xuất – mở rộng nền kinh tế nhiều thành phần.
Bước vào những năm cuối cùng của thế kỷ XX, Đồng Tháp cùng cả nước thực hiện công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hóa, từng bước chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát huy lợi thế nông nghiệp, mở đường cho công nghiệp chế biến, đẩy mạnh phát triển hạ tầng và đào tạo nguồn nhân lực.” Các vùng lúa trọng điểm như Tháp Mười, Tam Nông, Tân Hồng bứt phá mạnh mẽ. Các cụm công nghiệp nhỏ và vừa được quy hoạch, đặt nền móng vững chắc cho việc hình thành các khu công nghiệp sau này. Đây được xem là một bước ngoặt quan trọng trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Đời sống người dân từng bước được cải thiện.
Với những quyết sách mang tầm chiến lược cùng những thành quả quan trọng mà các thế hệ lãnh đạo tiền nhiệm đã dày công gầy dựng, từ năm 2000 đến nay, tỉnh Đồng Tháp đã có những bước tiến mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực, đưa Đồng Tháp trở thành điểm sáng trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Từ một địa phương thiếu hạ tầng, nhân lực kỹ thuật và gần như không có hoạt động nghiên cứu khoa học. Nay đã có bước tiến rõ nét, đặc biệt trong nông nghiệp, công nghiệp chế biến. Chuyển đổi số có nhiều bước tiến rõ rệt, đặc biệt là trong nông nghiệp, ứng dụng canh tác lúa thông minh, tự động hóa được triển khai hiệu quả; nhiều dự án nghiên cứu tập trung vào giống cây trồng, vật nuôi và bảo quản sau thu hoạch; sản lượng lúa đã đạt 3,34 triệu tấn/năm (gấp 12,3 lần so với cách đây 50 năm); các chuỗi giá trị ngành hàng chủ lực của tỉnh phát triển mạnh mẽ; các ngành hàng lúa gạo, cá tra, trái cây, hoa kiểng, không chỉ đóng góp nhiều vào sự phát triển kinh tế của Đồng Tháp mà còn giữ vai trò chủ đạo trong phát triển ngành trong phạm vi cả nước.
Nông sản của tỉnh đã có mặt tại hơn 150 quốc gia, kể cả các thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và EU… Đến nay, tất cả các xã, huyện đã đạt chuẩn nông thôn mới, nhiều xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và đang tiến nhanh đến hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo được hình thành, chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ, là một trong 3 địa phương toàn quốc nhận danh hiệu “Địa phương tiêu biểu xây dựng Hệ sinh thái khởi nghiệp”; là một trong số ít địa phương duy trì được năng lực cạnh tranh cấp tỉnh trong nhóm 5 tỉnh dẫn đầu cả nước hơn 15 năm. Công tác chăm lo cho người nghèo, người yếu thế thu hút sự quan tâm, tham gia của nhiều lực lượng trong xã hội với nhiều cách làm hay, sáng tạo. Nhờ đó tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh và dự kiến đến hết tháng 7/2025 chúng ta sẽ hoàn thành việc xoá nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo toàn tỉnh.
Trong lĩnh vực y tế và giáo dục, từ hơn 80% người dân mù chữ, cơ sở vật chất thiếu thốn; đội ngũ thiếu, trình độ chưa cao. Đến nay, hệ thống giáo dục phát triển mạnh cả về quy mô, chất lượng và dạy nghề; trường đạt chuẩn quốc gia tăng, đội ngũ giáo viên đáp ứng được yêu cầu mới. Thành phố Cao Lãnh và thành phố Sa Đéc là 02 trong 05 thành phố cả nước được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới học tập toàn cầu”. Hệ thống y tế từ tỉnh đến cơ sở ngày càng hoàn thiện; đội ngũ y tế được tăng cường về số lượng và chuyên môn; chất lượng khám chữa bệnh nâng cao, triển khai nhiều kỹ thuật mới.
Môi trường văn hóa được cải thiện, giá trị văn hoá truyền thống được phát huy với việc quan tâm dành nguồn lực bảo tồn các di sản văn hoá, di tích lịch sử; phục hồi, phát triển các lễ hội dân gian. Thể thao thành tích cao và thể thao quần chúng đạt nhiều kết quả tích cực. Du lịch phát triển, sản phẩm ngày càng phong phú, có nét đặc sắc riêng của Đất Sen hồng. Các khu di tích, điểm du lịch trọng điểm cơ bản đã định vị được sản phẩm đặc trưng, phát triển thị trường khách du lịch nội địa thông qua các sự kiện, lễ hội như Lễ hội Sen, Lễ hội Xoài, Ngày hội Cá tra, Festival Hoa - Kiểng. Tinh thần, hình ảnh “Đồng Tháp - Thuần khiết như hồn sen” được lan tỏa mạnh mẽ và ngày càng khẳng định, góp phần hình thành một trong những giá trị nhận diện địa phương thành công nhất của Việt Nam.
(Trích phát biểu của Bí thư Tỉnh ủy Lê Quốc Phong tại Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và 50 năm Ngày giải phóng tỉnh Đồng Tháp
Những thành tựu phát triển của quê hương được xây dựng trên một hệ thống chính trị vững vàng. Sau 50 năm, qua 11 kỳ Đại hội, Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp đổi mới toàn diện, nâng chất cả số lượng lẫn chất lượng. Nếu sau giải phóng toàn tỉnh chỉ có vài ngàn Đảng viên thì đến nay, Đảng bộ tỉnh có gần 60 ngàn đảng viên. Bộ máy ngày càng tinh gọn, chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ đến từng xã, phường.
Từ gian khó vươn lên, Đồng Tháp viết nên câu chuyện 50 năm rực rỡ – bằng ý chí kiên cường, bằng nghĩa tình son sắt và khát vọng vươn xa. Thời gian tới, tỉnh sẽ cùng cả nước triển khai nhiều chủ trương quyết liệt của Trung ương. Trong đó tập trung sắp xếp tinh gọn bộ máy, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Phấn đấu đến năm 2030, Đồng Tháp trở thành địa phương phát triển trong nhóm dẫn đầu vùng Đồng bằng sông Cửu Long về xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; phát triển bền vững ngành Nông nghiệp để làm trụ đỡ cho nền kinh tế, đúng như kỳ vọng của Tổng Bí thư Tô Lâm trong chuyến thăm và làm việc tại Đồng Tháp.
Dẫu phía trước còn nhiều thử thách, nhưng với nền tảng vững chắc đã dựng xây, Đồng Tháp đang bứt phá từng ngày – vì một tương lai ngày càng phát triển giàu đẹp – văn minh và hạnh phúc trong kỷ nguyên mới - vươn mình cùng cả nước.
