Sếu đầu đỏ là một trong 15 loài sếu hiện đang tồn tại trên thế giới, hiện đang được xếp vào nhóm cận nguy cấp trong Sách đỏ thế giới của tổ chức IUCN. Để bảo tồn loài Sếu quý hiếm này, có ý nghĩa quan trọng trong bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển hệ sinh thái đặc trưng của tỉnh Đồng Tháp, Ủy ban nhân dân tỉnh đã phê duyệt Đề án bảo tồn và phát triển Sếu đầu đỏ tại Vườn Quốc gia Tràm Chim giai đoạn 2022 – 2032.
Vườn quốc gia Tràm Chim là đại diện cho hệ sinh thái đất ngập nước tự nhiên cuối cùng còn sót lại của Đồng Tháp Mười xưa, là khu Ramsar thứ 4 Việt Nam và thứ 2.000 của thế giới. Đây là một trong các vùng chim có tầm quan trọng quốc tế của Việt Nam và là nơi kiếm ăn và sinh sống của 232 loài chim, trong đó có 32 loài quý hiếm, có 16 loài nằm trong sách đỏ của IUCN, trong đó có sếu đầu đỏ.
Năm 2017, Vườn được công nhận là Mạng lưới của Đường bay Đông Á–Úc châu, là Khu có tầm quan trọng trên thế giới về bảo tồn các loài chim nước di cư.
Vườn Quốc gia Tràm Chim nằm giữa các xã: Phú Đức, Phú Hiệp, Phú Thọ, Tân Công Sính, Phú Thành A và thị trấn Tràm Chim (huyện Tam Nông).
Trong đó, thị trấn Tràm Chim hiện đang là đô thị loại V thuộc huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp.
Theo Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Đồng Tháp đến năm 2030 thị trấn Tràm Chim sẽ trở thành đô thị loại IV.
Bên cạnh phát triển đô thị song hành cùng Ramsar, tạo nên sự tương tác giữa đô thị và khu bảo tồn đang trở thành xu hướng trên thế giới.
VƯỜN QUỐC GIA TRÀM CHIM TRONG MẠNG LƯỚI CÁC KHU VỰC SINH THÁI ĐBSCL
Đặt trong bối cảnh so sánh với các khu vực sinh thái nổi bật trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và khu vực hạ lưu sông Mê Kông nói chung, Tràm Chim mang đặc điểm khác biệt bởi chính vị trí địa lý đặc biệt của nó: Một khu vực rừng Ramsar nằm kế cận một khu vực đô thị phát triển.
Bên cạnh mối quan hệ về vị trí, Vườn quốc gia Tràm Chim còn kết nối với thị trấn Tràm Chim bằng một mạng lưới kênh rạch, các khu vực sản xuất nông nghiệp, thủy sản đóng vai trò vùng đệm. Vườn quốc gia Tràm Chim là một tài sản vô giá, mang lại các giá trị cạnh tranh khác biệt cho thị trấn Tràm Chim trong việc phát triển các lĩnh vực kinh tế đổi mới gắn với sinh thái và du lịch có trách nhiệm.
SỐ LƯỢNG SẾU QUA CÁC NĂM TẠI VƯỜN QUỐC GIA TRÀM CHIM
Giai đoạn 2022-2028:
Sẽ tiếp nhận được 30 cá thể Sếu 06 tháng tuổi từ Thái Lan nuôi chăm sóc và thả về môi trường thiên nhiên.
Cán bộ chuyên môn của Vườn và ngành tỉnh sẽ được tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ tại Thái Lan.
Cho sinh sản bằng biện pháp ghép đôi, tách đàn, nuôi nhốt chung và cho sinh sản.
Tiến hành thả về thiên nhiên một số cá thể khỏe mạnh, đảm bảo sốn an toàn ngoài thiên nhiên.
Theo dõi sự thích nghi Sếu sinh sống bên trong và ngoài Vườn v.v.. di cư.
Giai đoạn 2029-2032:
Tiếp tục đàm phán với Thái Lan hỗ trợ tiếp nhận 30 cá thể Sếu; dự kiến cho sinh sản 40 cá thể Sếu từ các cá thể bố mẹ ban đầu.
Chuyên gia Thái Lan và Hội Sếu quốc tế sẽ tiếp tục đến tập huấn chuyên sâu cho cán bộ kỹ thuật Tràm Chim về cách chăm sóc, nuôi cho sinh sản nhân tạo, bảo quản trứng và chăm sóc, tiêm phòng, kỹ thuật ghép đôi Sếu v.v..
Tiếp tục giám sát sự phân bố Sếu sinh sống bên trong và ngoài Vườn
Hoàn thiện các tài liệu và dữ liệu về quy trình nuôi nhốt chăm sóc và thả về thiên nhiên đối với Sếu đầu đỏ v.v..
Nội dung thực hiện tại các phân khu :
Bổ sung nguồn nước duy trì độ ẩm phục hồi sinh cảnh và bảo tồn thủy sản
Theo dõi khí tượng, điều tiết thủy văn, chất lượng nước và bổ sung nguồn nước.
Đốt cỏ chủ động để giảm khối lượng vật liệu cháy; cày, xới tạo băng trắng phòng chống cháy lan từ khu vực đồng cỏ vào rừng.
Quản lý mực nước.
Phục hồi sinh cảnh.
Quan trắc theo dõi chất lượng nước.
Trong đó :
Sản xuất lúa sinh thái kết hợp Bảo tồn và Phát triển Sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim (khu vực tiếp giáp khu A4 Vườn Quốc gia Tràm chim), đến 2027 đạt diện tích 200 ha
Xây dựng thương hiệu gạo Sếu (Seu/Crane Rice) ở thị trường nội địa và quốc tế;
Gắn kết vùng lúa sinh thái - hữu cơ với du lịch sinh thái - du lịch ruộng vườn, tạo ra nông sản an toàn
Đào tạo các kỹ năng về truyền thông cho cán bộ phụ trách chương trình phục hồi Sếu.
Xây dựng các chương trình quảng bá, thu hút đóng góp từ xã hội và khối tư nhân.
Xây dựng các chương trình giáo dục môi trường tập trung vào cộng đồng.
Xây dựng và phát triển các mô hình giúp nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.
Tổ chức lễ công bố Đề án Bảo tồn và Phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim giai đoạn 2022 – 2032.
Đầu tư hệ thống camera giám sát tại các chuồng nuôi Sếu.
Cải tạo, nâng cấp chuồng chim bán hoang dã hiện hữu diện tích khoảng 1.130m2.
Đầu tư mở rộng và xây dựng mới khu nuôi, ấp sinh sản chim Sếu.
Xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, hệ thống cây xanh tiểu cảnh v.v..
Thành lập Ban điều hành Đề án.
Xây dựng đề án nhân sự phục vụ cho Đề án, thành lập các tổ giúp việc Ban điều hành Đề án; kêu gọi sự hỗ trợ và tham gia các tình nguyện viên.
Rà soát, đánh giá chất lượng nguồn nhân lực; tập huấn kỹ năng thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng Sếu.
Tạo cơ hội cho cán bộ kỹ thuật tham gia thực hiện các đề tài nghiên cứu.
Hợp tác với các Viện nghiên cứu chuyên ngành, các trường đại học và các tổ chức hợp tác quốc tế, các chuyên gia trong và ngoài nước.
Tăng cường đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu khoa học.
Vốn ngân sách nhà nước: Đầu tư cho các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng, các hoạt động thường xuyên về nghiên cứu khoa học, bảo tồn đa dạng sinh học.
Vốn hoạt động khoa học công nghệ cấp Tỉnh, cấp Trung ương.
Vốn liên doanh, liên kết, vốn xã hội hóa: Kêu gọi sự hỗ trợ hợp tác từ các tổ chức, doanh nghiệp.
Vốn từ viện trợ, tài trợ của các tổ chức quốc tế từ các đề tài, dự án như: UNDP, ADB, WWF, IUCN, TLSQ (Chính phủ Úc).
Hiệp hội Vườn thú Việt Nam hỗ trợ tập huấn cán bộ, tư vấn chuyên môn, và phối hợp với các vườn thú Việt Nam trong việc hợp tác trao đổi thú với Hiệp hội công viên động vật Thái Lan.
Hội Sếu Quốc Tế (ICF) hỗ trợ kinh phí liên quan đến việc cử chuyên gia của ICF sang làm việc tại Tràm Chim và Thái Lan.
Doanh Nghiệp Mekong Organics PTY LTD sẽ cùng VQG Tràm Chim tìm kiếm thêm các nguồn tài trợ từ Chính phủ Úc và các cơ quan Phi Chính phủ để hỗ trợ các gói tập huấn, đào tạo, liên kết với các tổ chức chứng nhận NNHC trong điều kiện cho phép.
Từ ngày 04 đến 08/11/2018, tỉnh Đồng Tháp đã cử đoàn công tác đến tham quan thực tế tại các địa điểm tại Thái Lan:
Từ ngày 23 đến ngày 27/9/2022, tỉnh Đồng Tháp tiếp tục cử đoàn công tác tại Vương quốc Thái Lan.
Từ ngày 28/11 ngày 01/12/2022, tỉnh Đồng Tháp tổ chức Đoàn công tác đi trao đổi, học tập kinh nghiệm một số mô hình hay tại Thái Lan do Bí thư Tỉnh ủy Lê Quốc Phong dẫn đoàn.
Từ ngày 08 đến 10/4/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp; Tổ chức Công viên Động vật Thái Lan (ZPOT); Hiệp hội Vườn thú Việt Nam (VZA); Hội Sếu Quốc tế (ICF) ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác Bảo tồn sếu đầu đỏ (MoU).
Từ ngày 18 – 21/7/2023, Đoàn công tác của Thái Lan với sự tham gia của ZPOT; Vườn thú Nakorn Ratchasima; Cục bảo vệ động vật hoang dã các vườn Quốc gia; đại diện chính quyền tỉnh Buriram; Trường đại học Malhidol và đại diện Công ty TNHH Đại Chúng True (thuộc Tập đoàn C.P) khảo sát thực tế tại Vườn Quốc gia Tràm Chim, tư vấn thiết kế xây dựng cơ sở hạ tầng chuồng trại nuôi sếu và thảo luận chương trình hợp tác.
Ngày 21/7/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp cùng các chuyên gia và Lãnh đạo Công ty CP Chăn nuôi C.P. Việt Nam đã có buổi làm việc và báo cáo tóm tắt về Đề án cho bà Wiraka Mudhitaporn - Tổng lãnh sự vương quốc Thái Lan tại TP.HCM.
Ngày 08/8/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã báo cáo Ngài Nikorndej Balankura - Đại sứ Vương quốc Thái Lan tại Việt Nam về Chương trình Bảo tồn Sếu tại Vườn quốc gia Tràm Chim.
Ngày 01/11/2023, tỉnh Đồng Tháp có công thư gửi Ngài Nikorndej Balankura
Từ ngày 01/11 – 04/11/2023: Tỉnh Đồng Tháp tổ chức Đoàn công tác đi Thái Lan, do Giám đốc Vườn Quốc gia Tràm Chim làm Trưởng đoàn, đến thăm và làm việc với Tổ chức Công viên động vật học của Thái Lan (ZPOT), Giám đốc Vườn thú Nakhon Ratchasima, một số điểm tại tỉnh Buriram để quan sát một số loài chim nước, công tác bảo tồn đất ngập nước và Sếu đầu đỏ; công tác truyền thông, sản xuất sản phẩm hữu cơ …
Ngày 03/11/2023, Đoàn công tác tỉnh Đồng Tháp làm việc với chính quyền tỉnh Buriram về trao đổi thực hiện các thỏa thuận hợp tác trong thời gian tới
Ngày 03/11/2023, từ điểm cầu trực tuyến tỉnh Đồng Tháp, ông Nguyễn Phước Thiện – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp trao đổi với chính quyền tỉnh Buriram về kết nghĩa giữa hai tỉnh và hợp tác bảo tồn Sếu
BỘ NHẬN DIỆN
UBND Tỉnh đã phê duyệt Bộ nhận diện thương hiệu Đề án Sếu tại Công văn số 193/UBND-ĐTQH ngày 10/6/2024 và ban hành quy chế quản lý, sử dụng Bộ nhận diện tại Quyết định số 693/QĐ-UBND-HC ngày 21/8/2024.
